Komisyon, genellikle belirli sayıda ürün veya hizmet satmak olan bir görevi tamamladıktan sonra bir çalışana ödenen tazminatı ifade etmektedir. Fransızca kökenli bir kelimedir. Sözlük anlamı ise bir işte, satışa aracılık eden kimseye bırakılan yüzdelik demektir.
Komisyon Nedir?
Ürün ve hizmetleri satarken firmalar sıklıkla zorlanır. Satış ve pazarlama ile ilgilenen profesyoneller zorlu bir rekabetle karşı karşıyadır. İşverenler, çalışanlarını motive etmek ve daha üretken olmaları için komisyon teklif ederler. Aynı zamanda, daha fazla satış yapmak ve müşteri çekmek için de komisyon vermek çoğu zaman başvurulan yöntemlerden biridir.
Otomobil ve emlak gibi birçok sektörde satış ve pazarlama işleri komisyona dayalı ücretlendirme sunmaktadır. Bir çalışanın maaşın bir parçası ya da farklı bir programa göre ödenen ayrı bir gelir şekli olabilir. Toplam satışların yüzdesini göre hesaplanır. Bir çalışan ne kadar çok ürün veya hizmet satabilirse aldığı komisyon o kadar yüksek olacaktır.
Komisyon Nasıl Oluşturulur?
Şirketlerin komisyonları belirleme ve ödeme şekilleri farklılık göstermektedir. Bu yöntemlerden biri, çalışanın yaptığı her satış üzerinden belli bir oran veya yüzde aldığı sabit komisyondur.
Komisyona dayalı ödemesi olan bir işi kabul ederken tutarın hesaplanması ile ilgili süreci anlaşılır olması gerekmektedir. İş sözleşmeleri komisyon bağlamında imzalanacak ise mutlaka, kişinin toplam geliri göz önünde bulundurması gerekmektedir.
Komisyon Amacı
- Çalışanları daha çok çalışmaya teşvik eder: Satış ve pazarlama alanındaki yüksek yetenekli profesyoneller, gelirleri ne kadar çok çalıştıklarını bağlı olarak komisyon bazlı ücretten daha çok yararlanmaktadırlar.
- Bordro giderlerinin yönetilmesine yardımcı olur: İşverenler için komisyon bordro giderlerinin yönetilebilmesini sağlar. Çalışanlarına verdikleri miktar, elde ettikleri satış veya gelire bağlıdır. İşverenler iyi performans göstermeyen çalışanlar için maliyetleri düşük tutabilirler. Ayrıca proaktif ve motive olmuş bir işgücü geliştirmek için de uygun bir yoldur.
Komisyon Dezavantajları
- Komisyon Kazanmaya Çok Fazla Odaklanır: Yüksek motivasyon sağlayan çalışanlar, doğrudan daha fazla komisyon kazanmak isteyebilirler. Ürünlerini ve hizmetlerini potansiyel müşterilere tam olarak açıklamadan satış girişiminde bulunabilirler. Agresif satış tekniğindeki gibi geri tepme yapabilirler. Yeni müşteriler çok sert satış ve diğer baskı taktikleri nedeni ile teklifleri geri çevirebilirler.
- Ekip dinamiklerini etkiler: Daha fazla kazanan iş arkadaşları arasında kıskançlık ve kızgınlık gibi duygular ortaya çıkabilir. Bu durum ekip içi gruplaşmaya neden olabilir. Dolayısı ile çalışanlardan bir grubun sürekli kar getirirken diğer grubun şirketi zarara uğratmıyor gibi görünmesi mümkündür.
Komisyon Karma Yaklaşım
Birçok şirketin maaş ve komisyon arasında denge kurabilmek için karma ücret paketi uyguladığı görülmektedir. Bu yaklaşımda, çalışanlar iş güvencesi ve sadakati teşvik etmenin bir parçası olarak temel bir maaş alırlar. Satış elemanlarının satış dışında diğer sorumlulukları ile ilgilenmeleri de önemlidir. Çalışanlar daha fazla ürün ya da hizmet satmaları için maaşın yanında komisyon da alırlar.
Komisyon Satış Gerçekleri
- Bağımsız satış uzmanları pazara daha hızlı bir yol sağlar. Çünkü, temsilciler zaten düzenli iş yaptıkları için kendi müşteri ağlarına sahiptir.
- Serbest satış temsilcileri girişimidir. Bunun nedeni kişi kendi şirketini yönetme işi yaptığı için maaş ödeyecek kimsenin bulunmamasıdır.
- Satış temsilcileri genelde sıcak müşteri sağlayan şirketleri tercih etmektedir.
- Farklı portföyler sadece komisyonlar çalışan satış temsilcileri tarafından oluşturulabilmektedir. Temsilciler nadiren aynı anda tek şirkette çalışır. Bunun yerine birbirini tamamlayan ürün ve hizmetlerden oluşan portföyler oluşturmayı tercih eder.
- Temsilciler genelde ürün-pazar dengesini sağlamış köklü şirketlerle çalışmayı seçmektedir.
- Serbest satış temsilcileri bir firmaya bağlı değildir. Dolayısı ile bir satış temsilcisinin portföyünde olmak müşteri etkileşiminde birden fazla satış yapılmasını sağlamaktadır.